20.Yüzyıl Çağdaş Siyasi Liderler

20.yy özellikle ilk yarısı tarihi anlamda pek çok olay yaşanmıştır. İşgaller isyanlar,savaş ve mücadelelerin olduğu çalkantısı bol bir dönemden bahsediyoruz.Başta 1.Dünya Savaşı ,2. Dünya Savaşı ,Rus Devrimi,Kurtuluş Savaşı gibi ülkenin ve dünyanın kaderinin değiştiği olaylar bu yüzyılda yaşanmıştır. Komünizm , Faşizm, Demokrasi kurmaya çalışan devletler bu yüzyılda yaşandı. Çin Devrimi ;  Meksika Devrimi, Ekim Devrimi, İspanya iç savaşı, Sovyetlerin işgali , Atatürk’ün Cumhuriyeti ilanı bunlara sadece örnek.1914-1918 yılları arasında yaşanan 1.Dünya Savaşı sonrası milliyetçi akımında etkisi ile Osmanlı ve Avusturya Macaristan imparatorluğu parçalanmış,Çarlık Rusya da yıkılmıştı.1935-1945 yılları arasında devam etmiş 2.Dünya Savaşı’nda Almanya Polonya’yı işgal etmişti.Savaş sonrasında Almanya ikiye bölündü.İki süper güç oluştu Sovyetler Birliği ve ABD.Bazı ülkelerde bu yüzyılda bağımsızlığına kavuştu. 20.Yüzyıl Çağdaş Siyasi Liderler;

Bu yüzyılda geçen Çağdaş liderlerin bazılarını inceleyelim.

ATATÜRK(1881-1938) Selanik’te doğdu. Anne Zübeyde Hanım, baba Ali Rıza Efendi. İlk mahalle mektebi sonra Şemsi Efendi mektebinde okudu. Selanik Askeri Rüştiyesine katıldı. Rüştiyeden sonra Askeri İdadi, Harp okulu ve Harp Akademisi bitirip kurmay yüzbaşı oldu. Askeri eğitim sonrası Osmanlı İmparatorluğu’nun birçok cephesinde savaştı. Libya , Gelibolu, Balkanlar sadece bazıları.Çanakkale geçilmezi dünyaya haykıran savaşta başarı kazanıldı.Ama 19 mayıs 1919 Samsun’a çıkış bir tarihe adım atarken bir tarihi bitirmekteydi.Bu ulusumuzun milli mücadelesinde dönüm noktasıydı.Verilen bağımsızlık uğruna savaşlar sonunda egemenlik halka verilmiştir.Türk ulusu  Cumhuriyete kavuştu.Artık yeni devrimler  ve kanunlar çıkarılmalıydı. Eğitimden takvime, medeni kanunun çıkarılması vergi kanunlarına kadar birçok değişikliğe adım atıldı.Çok kan döküldü çok savaşlar verildi.Ülkenin her yanı işgal edilmekteydi.Tüm halk cepheye koşmuştu genç yaşlı.Kısacası kolay kazanılmadı egemenlik.

Gençlere güveniyordu ilk adım mücadelesini 19 mayıs 1919 gençliğe armağan etti.

Çocuklara ise 23 Nisan 1923 çocuk bayramı armağan etti.

Halkına ise en büyüğünü 29 Ekim 1920 Cumhuriyeti egemenliği hediye etti.

Devrimleri

– Saltanatın kaldırılması 1922

-Cumhuriyetin İlanı   1923

-Halifeliğin kaldırılması 1924

Toplumsal Devrimler

• Kadın erkek eşitliği 1934
• Kıyafet devrimi 1925
• Tekkelerin kaldırılması 1925
• Soyadı kanunu 1934
• Uluslararası takvim ölçü 1931

Eğitimdeki Devrimler

• Öğrenimin birleştirilmesi 1924
• Türk harflerinin kabulü 1928
• Dil ve Tarih kurumlarının kuruluşu 1932

Atatürk ileri görüşlü, daima ileriyi gören askeri zekaya sahip aynı zamanda da eğitimli,hayatının büyük savaşlarda geçirmiş dünya lideriydi.Yakalandığı siroz hastalığı onu aramızdan 10 kasım 1938’te aramızdan ayrıldı.Ama fikirleri ,devrimleri yüzyıllarca yaşayacak nitelikte.Ulusu onu Ankara’da kabrinde ebedi uykusuna uğurlamıştır.

Vladimir Lenin (22.04.1870-21.01.1924)

1870 yılında Rusya’da doğan Lenin kardeşleri de devrimci faaliyetlerde aktif rol almıştır. Lenin yaşamının ilk zamanlarında babasını sonra abisi çara suikast düzenleyen bir örgüte üye oluşu yüzünden asılmış, bir kardeşi amansız hastalıktan genç yaşta ölmüştür. Kalan diğer kardeşte başka şehre sürülmüştür. Devrimci eylemlerin temelinde abisinin idamının yattığı ifade edilmektedir. Lenin’in halk devrimi için farklı yol izleyeceği düşüncesi için anarşist, bireysel yöntemler yerine Marksist bir yaklaşım seçmiştir. Bu seçimi ile de öğrenci gösterilerine katıldığı içinde tutuklanmıştır. Üniversiteden atılınca bağımsız olarak çalışmaya başladı.1891 yılında üniversiteye kayıt yaptırarak bir hukukçu oldu. Avukatlık lisansı aldı. Birçok dil bilmektedir.

Devrimciliği:

Kariyer yapmak yerine devrimci propagandalar yapmaya başladı. Marksizm üzerinde çalıştı.1895 yılında bir grup arkadaşı ile işçi sınıfının kurtuluşu için mücadele birliğini kurdu. Amaç işçi sınıfının ağır çalışma koşullarının iyileştirilmesi, uzun mesailerin kısaltılması, ücretlerinin arttırılması ile ayrıca çarlık Rusya’sına karşıda mücadeleye başlamış oldu. Bu üyeliği Lenin’e tutuklama getirdi. Tutukluk sonunda sürgüne gönderildi.1900 yılında cezası bitince Rusya ve Avrupa’da çeşitli yerlere yerleşti. Devrimci Hareketler üzerine yazılar ve yazılar yazdı. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Parti’sinde lider olarak etkin görev aldı. Menşeviklere karşı Bolşeviklere önderlik yapmıştır. Parlamenter yollardan verilecek mücadelenin işçi sınıfını sadece oyaladığını düşünüyordu. Seçim hakkı tüm halka verilmediği için açılacak meclisin elit kesime ve çara hizmet vereceğini düşünüyordu. Buda emekçilerin sömürü düzeninde yaşamasına devam demekti.1905 devrimi Lenin’i haklı çıkarmıştır. Ağır çalışma koşulları halkın ayaklanması gerektiği tezini doğruluyordu. Lenin solun en önemli lideriydi. Rusya’yı terk edip Paris’te yaşayan Lenin orada da başka Bolşevikler ile karşılaştı.1914 yılında 1.Dünya Savaşı başlaması ona göre emperyalist savaştı asıl savaşın sınıflar arası olmasına olan inancıydı.

1917 Şubat Devrimi ile Rus Çarı devrilmiştir. Burjuva yönetimine kesinlikle destek verilmemesi gerektiğini yoksul kitlenin taleplerine cevap veremeyeceğini, Sovyetlerin tam iktidar olacağı bir devrime işaret etti. Silahlı bir devrimin hazırlıklarına başlamış oldu.

Ekim  Devrimi  :

Devrim talimatlarını veren Lenin stratejik yerleri ele geçirdi.8 Kasım’da kışlık saraya ele geçirilince hükümet düştü. Lenin artık Halk Komiserleri Konseyi başkanı oldu. Ülkenin geleneksel düzenden kurtulması adına kararlar alındı. Laik düzen getirildi. Kadın erkek her konuda hak eşitliği sağlandı. Topraklar yoksul halka dağıtıldı. Soyluluğu, unvanı kaldırdı. Birçok kez saldırıya uğradı ama kurtuldu.

Son yıllarında boynunda bulunan kurşun o dönem koşullarında çıkarılamadı.1922 yılında felç geçirdi. Sağ tarafı kısmen felçliydi. Rolü azaldı.2.felçten sonra politikadan çekildi.1923 yılında 3. Felç yatağa bağımlı hale getirdi.23.01.74 yılında 53 yaşında vefat etmiştir.

Fidel Castro (13.08.1926-25.11.2016)

Marksist – Leninist düşüncesine sahip liderdir. Havana üniversitesi hukuk doktoru bölümü mezunudur. Castro öğrenciyken 1947’de Dominik Cumhuriyet’inde sağcı askeri cuntaya karşı sonucu başarısızlıkla sonuçlanan devrimci harekete katılmıştır.1948 Bogota’daki kent ayaklanmasına katılmış.1947 yılında halk partisine girmiştir.2 yıl avukatlık yapan Castro halk partisinden aday olmuştur. Bu seçim iptal olmuştur.

Küba Devrimi:

1953 başlarında Batista diktatörlüğünü yıkmak için küçük grup kurup;26 Temmuz’da Manca da kışlasına saldırı düzenlemiş başarısızlığa uğrayıp tutuklanmıştır. Batista emriyle 13 yıl ceza alarak 21 ay hapis yatmıştır.1955’te Meksika’ya geçerek 26 Temmuz hareketini kurdu. Gerilla eğitimi aldı. Arkadaşları ve kardeşlerini karşı eylem sırasında kaybetmiştir.12 arkadaşı ile dağa örgütlenmeye çıkmıştır.Bu dağlarda gerilla savaşı verdi.Batista askeri desteği yitirince ,askeri yenilgiler sonunda Dominik Cumhuriyetine kaçmıştır.1959 yılında Castro Havana’ya girip başkanlığa getirildi.

Castro başa geldiğinde fiyatları ve kiraları indirip; toprak reformu başlattı. Toprakların kamulaştırılması bazı ABD şirketlerini rahatsız etmiş,ekonomisi tek ürüne dayalı olduğundan,ABD’ye sattığı şekeri Rusya’ya sattı.

1962 Rusya’nın Küba’ya balistik füzeler yerleştirmesi ABD’nin Küba’yı ablukaya alması ile nükleer savaşın eşiğine geldi. Kriz ABD hükümetinin Küba’yı devirmek girişimde bulunmaması koşulu ile Rusya’nın da Türkiye Amerikan füze rampalarının kaldırılması talebi karşılığında nükleer silahlarını Küba’dan çekilmesi kabulü ile kriz aşıldı.

Castro 1968 yılına kadar sosyalist bir politika izledi.Birçok ülkede devrimcileri destekleyici tavır aldı.Rusya’ya dönük politika izlemiştir.Ülke içinde reformlar yaptı.Okur yazarlık oranı %90 olmuştur.Sağlıkta gelişmelere destek verdi.Herkese çalışma zorunluluğu getirip işsizliği düşürmüştür.Devlet parti örgütlerinde eski arkadaşlarına öncelik vermiştir.

31.07.2006 tarihinde sağlık problemlerini belirtip yetkilerini geçici olarak kardeşine devretti.Diğer görevlerinde ayrıldı.25.11.2016 yılında böbrek yetmezliğinden hayata yenik düşmüş;vasiyeti üzerine yakılmıştır.