Abdülmecit Efendi Kimdir? Abdülmecit Efendi Hayatı

Abdülmecit Efendi, Osmanlı’nın son halifesi ve ressamdır. 1868 yılında İstanbul’da dünyaya gözlerini açmıştır.  1876 yılında babası tahttan indirildikten sonra kendisi sarayda kapalı bir şekilde yıllarca eğitim almıştır. Bu eğitim sürecinde tarih, yabancı dil ve güzel sanatlarla ilgilenmiştir. Özellikle resim alanında dönemin ünlü hocalarından resim dersleri alarak kendini geliştirmiş ve birbirinden farklı eserler ortaya çıkarmıştır. O dönemki resimlerde genelde manzara temaları hâkimken, Abdülmecit’in zamanını sürekli saray içinde geçiriyor olması, eserlerinde manzara yerine saray figürlerini işlemesine neden olmuştur. Eserlerinde doğuyu ve batıyı birbirine harmanlamaya çalışmıştır. Çizdiği resimlerle en başarılı Türk ressamları arasına girmeyi başarmıştır.

Abdülmecit’in eserleri ruh ve gerçeklik duygusu ile doludur. Renklerin anlaşılması da çok gelişmiştir. Çalışmalarının örneklerini Paris’teki büyük bir sergiye göndermiştir. Sergiye gönderdiği eserlerin arasından sadece bir tanesi sergilenmeye hak kazanmıştır. 1918’de Haremde Beethoven, Haremde Goethe ve Yavuz Sultan Selim isimli tabloları ise Viyana’da sergilenmeye layık görülmüştür. Sultan Aziz, Recaizade Ekrem ve Abdülhak Hamit isimli eserleri de Abdülmecit efendinin en popüler eserlerinden bazılarıdır.

Resim sanatının yanı sıra müzikle de çok yakından ilgilenen Abdülmecit, ilk müzik dersini Feleksu Kalfa’dan almıştır. Daha sonra ise Macarlı piyanist Gézade Hegyei ve kemancı Carl Berger ile çalışmıştır. Hegyei ve Carl Berger’a kendi eserlerini hediye etmiştir. Keman, piyano, çello ve klavsen çalabilen Abdülmecit’in bu müzik aletleri günümüzde Dolmabahçe Sarayı’nın 48. odasında tutulmaktadır. Yazdığı çok fazla beste olduğu bilinmektedir. Ancak çalışmalar sonucu bunların sadece bir kısmına ulaşılmıştır.

1918 yılında amcasının oğlunun tahta çıkmasıyla kendisi veliaht olmuştur. Sultan Vahdettin’in tahta geçmesini istemeyen dış güçler, Vahdettin’i takip etmeye başlamışlardır. 1922 yılına gelindiğinde ise saltanat ve hilafet birbirinden ayrılmıştır. Dolayısıyla saltanat resmi olarak 1922 yılında kaldırılmış oldu. Saltanatın kaldırılmış olması, İstanbul hükümetini yıkmanın yolunu açmıştır. Saltanatı elinden alınan Sultan Vahdettin, vatana ihanetle suçlanmaktaydı. Bu nedenle Vahdettin, bir gece İngilizlerle ülkeyi gizli bir şekilde terk etmiştir.

Hilafet tahtı boş kaldığı için, bu makama Abdülmecit efendi layık görülmüştür. 19 Kasım’da Abdülmecit Efendi, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından halife olarak göreve başlamıştır. Abdülmecit efendiye unvan olarak “Halife-i Müslimin” verilmiştir. Abdülmecit efendinin halifeliğinde hutbe ilk defa Türkçe okunmuştur. Aynı zamanda bu dönemde ilk defa dualar Türkçe edilmiştir.

Halifeliğin ve saltanatın ayrılmış olması, halifenin devlet başkanı konumunda olup olmadığı o dönem için büyük tartışma konusu olmuştur. Ancak büyük tartışmalar sonunda saltanat fikrinin hala devam ettiğine karar verilmiştir. 1923 yılına gelindiğinde ise Cumhuriyet ilan edilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra yani 1924 yılında halifelik de resmi olarak kaldırılmıştır. Daha sonra ise tüm Osmanlı hanedanının yurtdışına çıkarılması kararlaştırılmıştır. Abdülmecit Efendi ve ailesi hemen İsviçre’ye gönderilmiştir. Burada otelde kalan Abdülmecit Efendi ve ailesi gazeteciler tarafından büyük ilgi görmüştür. Abdülmecit efendiyle yapılan röportajlar farklı gazete ve dergilerde yayınlanmıştır. Türkiye Büyük Milletinin verdiği halifeliği kaldırma kararını doğru bulmadığını söyleyen Abdülmecit Efendi, beklediği desteği diğer Müslüman ülkelerden de görememiştir. Bu nedenle kendini resim ve ibadete yönlendirmiştir. Daha sonra İsviçre’den Paris’e taşınmıştır. Abdülmecit Efendi, yaklaşık 76 yıllık hayatını dolu dolu yaşamıştır. Hem müzik ham resim alanında oldukça başarılı bir sanatçıdır. Yazdığı besteler ve resimlerle sanatseverlerin büyük beğenisini kazanmıştır. Çizdiği resimler yurtdışı da dâhil birbirinden farklı birçok sergide sergilenmeye hak kazanmıştır. Hem Osmanlı’nın son halifesi olan hem de çok başarılı bir sanat kariyerine sahip olan Abdülmecit Efendi, İsviçre’ye olan sürgününden sonra göçtüğü Paris’te 1944 yılında hayatına gözlerini kapatmıştır.