Che Guevara (1928-1967) Kimdir? Che Guevara (1928-1967) Hayatı

Che Guevara Arjantinli Marksist-Leninist  düşünceye sahip siyasetçi, Küba gerilla lideri. İspanyol ve İrlanda asıllı ailenin en büyük çocuğu olarak doğdu. Doğum yeri Arjantin’dir. Che çocukluğunda sol eğilimli bir ailede bile kişiliği ve siyasi görüşü ile tanınırdı. Ergenlik döneminde şiire merak saldı. Yaşamı boyunca da yazdı. Meraklı araştırmacı iyi bir okuyucuydu. Fotoğrafçılığı da merak saldı ve gittiği yerleri resimledi.1948 yılında kesintili olsa da üniversiteye gitmiş,1953 yılında tıp öğrenimini tamamlamıştır. Uzman hekimlik için gerekli eğitimleri de aldı. Latin Amerika’da uzun yolculuklara çıkıp; gittiği yerlerde baskı zulüm gören halkları gözlemleme şansı oldu. Marksizm’den etkilenen Che ,halkın yaşadığı sosyal adaletsizliği,eşitsizliklerin tek çözümünün devrim olduğunu kanısına vardı.Kurtuluşun anca kıta çapında yapıldığında tek vücut olarak görmesini sağladı.Bu hayalini gerçekleştirmek için dönüp tıp eğitimini tamamlamıştır.

1954 yılında Meksika’ya gelişinden sonra Lopez onu Raul Castro ile tanıştırdı. Fidel Castro’nun  Meksika’ya gelmesiyle 1955 yılında Raul ,Guevara’yı Fidel Castro ile tanıştırdı. Fidel Castro ile tanıştırdı. Derin sohbet ve fikir alışverişleri yapıldı. Esin kaynağı Fidel Castro olduğuna kanaat getirdi. Evlenen Che bir kız babası olmuştur. 26 Temmuz Hareketine katıldı. Küba’ya Batista rejimine son vermek için yapılacak gerilla savaşlarına katıldığında aralarındaki tek yabancı oydu. Yoldaşları tarafından cesaretine yeteneğine saygı duyulan Guevara isyancılar için lider, bazıları için korkulan kişi olmuştur. Muhbirlik ,kaçakçılık ve casusluk yapan çoğu kişinin infazında görev almıştır.

1958 yılında devrim için en önemli olaylarından sayılan Santa Clara’ya saldıran intihar timini yönetmiştir.1959 yılında zafer kazan Fidel Castro olunca Küba vatandaşı ilan edilmiştir. Batista 1959 yılında Dominik Cumhuriyetine kaçmıştır. Batista gizli servis mensupların ve memurlarının siyasi muhaliflerin yargılanmasında rol aldı.

Santranca ilgisi büyüktü ve gençleri bu oyunlara özendirmeye çalıştı. Onların ilgileneceği turnuvalar düzenledi.1959 yılından itibaren Che diğer ülkelerdeki devrimci hareketleri desteklese de başarısızlıkla sonuçlandı. Sanayi bakanlığı yapan Che, sosyalizm açık hale gelmesine yardımcı olmuştur. Böylelikle ülkenin ileri gelenlerinden olmuştur.1961 yılındaki Domuzlar Körfezi İşgali’nde Guevara çatışmalara katılmadı.

Guvara 162 yılında çıkan Küba füze krizinde neden olan Rusya balistik füzelerin Küba’ya getirtilmesinde anahtar rolünü üstlenmiştir.1964 yılında Birleşmiş Milletler de konuşma yapmak üzere Küba heyetinin başında New York’a gitti. Birçok ülke gezmiş olan Che birçok konuşmaya imza atmıştır. Bir ülkenin emperyalizme karşı kazandığı zaferin kendi zaferi olduğunu , aynı zamanda yenilgisinde kendilerine aitliğini paylaşmıştır.

14 Mart’ta Küba’ya döndüğünde sade bir törenle Castro’lar onu karşıladı. İki hafta sonra kamu hayatından tamamen çekilen Che ,tamamen kayboldu. Castro’dan sonra gelen adam olarak görülen kişiyken Küba’da nerede olduğu gizemi korumuştur. Kayboluşu ile ilgili değişik hikayeler yazıldı. Sanayi Bakanı iken projelerinin  başarısız oluşu , Sovyet resmi kurumlarının Fidel Castro’ya baskı uyguladığı yönünde. Ekonomik gelişmeler ile ilgili aralarında görüş ayrılığı yaşandığı ve Castro’nun Guevara’nın daha tanınmış oluşundan duyduğu rahatsızlık olarak görmesi bile neden olarak gösterildi. Kayboluşu Castro’nun yaptığı açıklamalar şüpheli bulunmuş olsa da çoğu kişi tarafından şaşırtıcı bulunduğu kesin. Görüşlerinin Çin Komünist Parti lideri tarafından paylaşılan görüşlerle örtüşmesi, ekonomisi Rusya’ya bağımlı olan Küba için bu bir sorundu.

Che ABD hükümetini batıda Rusya’yı doğuda Güney yarım kürenin sömürücü olarak gördüğünden Vietnam savaşında Kuzey Vietnam’ı desteklemiştir. Halkları silahlanıp savaşmaları için mücadeleye çağırmıştır. Baskılara dayanamayan Fidel Castro yeni gerilla savaşları için ülkeden ayrıldığına yeni mücadeleler için Küba’yı terk ettiğine dair mektubunu paylaşmıştır. Aynı zamanda devlet ,ordu ,parti içindeki görevlerinde de istifa ettiğini , kendisine yaptığı devrimsel faaliyetlerinden ötürü verilen vatandaşlıktan da vazgeçtiğini beyan ettiğini dile getirseler de birkaç gazeteciye  Guevara ile görüştüğünü söyleyen Castro , yerini paylaşmayacağını ,sağlığının ise iyi olduğunu dile getirdi. Eski yoldaşının öldüğüne dair yapılan söylemleri reddeden Castro’nun söylemleri bile 1965 yılının sonunda Guevara’nın gizemini ve ardındaki sis perdesini aydınlatmadı.

1966 yılında ve 1967’de nerede olduğuna dair spekülasyonlar devam etti. Mozambik bağımsızlık hareketi temsilcileri bu yıllarda onunla Tanzanya’da buluştuklarını ve devrim projesine yardım önerilerini kabul etmediklerini bildirdiler. 1697 bir Mayıs’ında silahlı kuvvetler bakan vekili yaptığı konuşmada Guevara’nın Latin Amerika’da devrime hizmet verdiğini duyurmuştur. Bolivya’da gerillaların başında olduğu düşünüldü. Mart 1967’de kampı terk edilen bırakılan önemli belge ve fotoğraflarda Bolivya’da olduğuna dair ilk kanıttır. Hatta Bolivya devlet bakanın onun kafasının şehir merkezinde sergilenmesini istediği rivayet edilir.

Bir muhbir kampın yerini Bolivya hükümetine bildirince kamp kuşatılmış. Guevara devriye gezerken yakalanmıştır. Yaralanınca anca yakalanmıştır. Yaşadığını öğrenen hükümet hemen öldürülmesi emrini vermiştir. Köhne bir okula götürülmüş ertesi gün öldürülmüştür. Çarpışmada öldüğü izlenimi verilmeye çalışılmıştır. Sürekli ayaklara ateş edilip tanınmasını sağlamışlardır. Cesedi bir helikopterin iniş takımlarına bağlanarak başka şehre götürülmüştür. Burada bir hastane küvetinin içinde basına ifşa edilmiştir. Bir askeri doktor tarafından elleri kesilmiş ve ordu tarafından bilinmeyen bir yere götürülmüştür.1997 yılında elleri olmayan kemiklerin bir pist altından çıkarılarak Küba’ya getirilmiş, devrim uğruna ölen diğer arkadaşları ile anıt mezara gömülmüştür.