Horasan Selçukluları

Horasan Selçukluları Büyük Sultan Melikşah’ın vefat etmesinden sonra başlayan taht savaşları yüzünden Selçuklu İmparatorluğu 4 parçaya bölündü. Melikşah’tan sonra ülkeyi yönetmek isteyen Berkyaruk’un tüm imkanlarını kullansa da ülkeyi yeniden ayağa kaldıramadı. Berkyaruk’un amcası Sultan Berkyaruk’un iktidarını tanımadı ve kendi ülkesini, yolunu çizmeye karar verdi. Daha sonra  Melikşah zamanından beri örgütlenen dini gruplar ve Suriye Meliki isyan hareketlerine başlattı. Haçlı seferlerininde başlamasyıla ülkede tam bir kaos ortamı yaşandı.

Haçlı ordusu ülkenin batı bölgesine girmiş ve işgale başlamıştı. Sultan Berkyaruk’un kardeşi Muhammed Tapar emirleri uyguladı ve Gürcü saldırıları, Batıni saldırılarına karşı savaştı. Fakat Türk komutanlarının arasında çıkan fikir ayrılığı sonucunda düşmanlara karşı zafer sağlanamadı. Horasan sultanı Sançar kendini Selçuklu Hükümdarı ilan etti ve fetva okuttu. Melikşah’ın oğlu Mahmut’u da egemenliği altına alarak Selçukluların himayesine girmesini istedi. Mahmut’a Irak Selçuklu Devleti hükümdarı verildi. Sançar ise tüm Selçuklu İmparatorluğunun Sultanı olarak biliniyordu.

Horsan Selçukluları Sançar Dönemi ve Yıkılma Süreci

Sançar, henüz Melik olarak görüldüğü sırada Afganistan’da büyüyen Gurlu devletini dizginleyip egemenliği altına aldı. Daha sonra Horasan, Harezm, Maveraünnehir’i egemenliği altın aldı. Hicaz, Hindistan ve Anadolu’ya da ismini duyurmuştu. Katavan Savaşı sırasında Sancar’ın izlediği yanlış politikalar sonucunda Selçuklu Kara-Hitaylar’a mağlup oldu. Bölgede itibarı düştüğü gibi Maveraünnehir’i hibe olarak verdi. Sancar, Oğuzlarla girdiği bir savaşta esir düştü. Esir düştüğü sırada Hazerm, Selçuklu egemenliğinden ayrılma kararı aldı. Oğuzlar, Horasan bölgesini işgale başladı. Sançar esirlik döneminde vefat etti ve Büyük Selçuklu İmparatorluğu fiilen yıkıldı.

Horasan Selçuklu Devletinden Sonra Irak Selçuklu Devletinin Yıkılma Süreci

Sultan Mahmut, Irak Selçuklu Devletinin hükümdarlığını yaparken vefat etti. Ölümünden sonra Muhammed hükümdarlığı devr aldı. Ardından 2. Tuğrul ve Mes’ud’ta ülke yönetimine geldi. Irak Selçuklu Devleti iç isyanlar ve Abbasi devleti ile mücadele etmek zorunda kaldı. Savaşlardan iyice çöken Irak Selçuklu Devleti 3. Tuğrul hükümdarlığında Fars, Musul ve Azerbaycan atabeyleri egemenliğine girdi.  Sultan Tuğrul’un öldürülmesi, Irak Selçuklu Devletinin yıkılmasını geciktirmedi. Olanları takip eden Harezmşah hükümdarı Tekiş, Irak bölgesini işgal etti ve Selçuklu devletini haritadan sildi.

Horsan Selçuklu Devletinin Hükümdarları

1. Selçuk Bey
2. Mikail
3. Musa Yabgu
4. Tuğrul
5. Çağrı
6. Kavurd Kirman Selçuk
7. Alparslan
8. Tekiş
9. Melikşah
10. Tutuş Suriye Selçuk
11. Muhammed
12. Berkyaruk
13. Mahmud
14. Sancar
15. Melikşah
16. Mahmud
17. Muhammed

ors