Akıllı Kontratlar (SmartContract) Nedir?

Son dönemde teknoloji ve bilişim alanında en önemli gelişmelerden olan ve büyük oranda uzmanlar tarafından bir dönüm noktası olarak kabul edilen blok zinciri teknolojisi beraberinde bir dizi yeniliği de getirmiştir. Bu yenilikler arasında en ön plana çıkan ve hemen herkes tarafından merak edilen konuların başında ise smart contran nedir? sorusu üzerinden akıllı sözleşmelerin ne olduğu ve ne işe yaradığı gelmektedir.

Smart Contrat Nedir?

Blok zinciri teknolojisi ya da kripto para piyasalarıyla ilgilenen pek çok kimse tarafından en çok merak edilen konulardan biri smart contrat nedir? sorusudur. Akıllı sözleşme olarak bilinen smart contrat, arada herhangi bir üçüncü şahıs ya da aracı kurum olmadan sözleşme bağlayıcıları arasında önceden belirlenmiş kodlar aracılığıyla sözleşmeler inşa edilmesidir. Yapılan sözleşmeler önceden inşa edilen kodlar üzerinde gerçekleştiği gibi aynı zamanda sürecin tamamen şeffaf bir şekilde yürütülebilmesini de sağlamaktadır.

Akıllı Sözleşme Blockchain

Belirtilmiş olduğu gibi akıllı sözleşme blockchain teknolojisinin üretmiş olduğu en önemli kazanımlardan biridir. Blok zinciri üzerinde çeşitli protokoller yardımıyla kolaylıkla ve otomatik olarak akıllı sözleşmelerin üretilebiliyor olması yakın bir gelecekte otoritelere bağlılığın minimal düzeylere kadar düşebileceğinin bir kanıtıdır.

En nihayetinde devletler tarafından ya da devletin ilgili kuruluşları aracılığıyla sunulan onaylama ve tasdik hizmetleri yüksek düzeyde maliyet gerektirdiği gibi akıllı sözleşme blockchain teknolojisiyle birlikte en az maliyetle tasdik ve onay işlemlerinin gerçekleştirilmesi mümkündür. Banka. noter, gayrimenkul danışmanlığı, tapu kadastro müdürlüğü ve benzeri niteliğe sahip olan tüm kurum ve kuruluşların gerçekleştirdiğine benzer bir onay sürecinin akıllı sözleşmelerde olduğu belirtilebilir.

Akıllı Sözleşmelerin Genel Özellikleri

Tahmin edileceği üzere blok zinciri teknolojisi üzerinde akıllı sözleşmeler üretmek ve bu sözleşmeler ile onay işlemleri dahil olmak üzere pek çok işlemin otomatik olarak gerçekleştirilebilir olması özellikle merkezi otoriteler açısından hayli zedeleyicidir. Buna karşın akıllı sözleşmeler genel özellikleriyle dikkat çekmektedir. Akıllı sözleşmelerin genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Düzenleyici kuruluşlar, denetleyiciler ve devletin ilgili makamları tarafından kullanılabilir.
• Herhangi bir manuel dokunuş olmadan otomatik olarak oluşturulur.
• Dünyanın her yerinden sağlanan katılımcılar tarafından etkili şekilde muhafaza edilir.
• Finans, ekonomi ve bankacılık sektöründe aktif olarak kullanılabilme potansiyeline sahiptirler.
• Sağlık, hukuk ya da gayrimenkul gibi spesifik alanlarda da akıllı sözleşmeler kolaylıkla ve güvenle oluşturulabilir.

Tüm bu durumlar akıllı sözleşmelerin genel özellikleri olmakla birlikte henüz çok yeni sayılabilecek bu teknolojik gelişimin yeteri kadar testten geçmediğini söylemek yanlış olmayacaktır. Buna karşın ABD’de faaliyet gösteren en büyük bankalardan dördünün günümüzde akıllı sözleşmeleri sistemleri içerisinde kullanmaya başladıkları belirtilmelidir.

Akıllı Sözleşmelerin Faydaları

Akıllı sözleşme blockchain teknolojisiyle birlikte kullanılmaya başladığı ilk günden beri çok ciddi faydaları da beraberinde getirmiştir. Hemen her alanda son derece kreatif avantajlar içeren akıllı sözleşmeler kullanıcıları farklı sektörler için özgün içerikler üreterek dijital bir biçimde bu metinlerin onaylanabilmesini sağlamaktadır. Günümüzde tercih edilen akıllı sözleşmelerin sağladığı faydaları genel hatlarıyla şu şekilde özetlenebilir:

• Hemen her türden aracı kuruluş, kurum ya da firma ortadan kaldırılır.
• Mutabık kalmak için ödenmesi gereken tutar minimal düzeye kadar düşer.
• Üretilen kontratların kriptografi yöntemiyle saklanıyor olması bu belgelerin yok edilme olasılığını tamamen ortadan kaldırır.
• Sözleşme üretme sürecinin otomatik olarak gerçekleşmesi ve manuel araçların kullanılmıyor olması nedeniyle olası hatalar en düşük seviyeye kadar çekilebilir.
• En efektif ve eksiksiz sözleşmeler üretilebilir.

Gibi faydanın yanı sıra çok daha geniş kapsamlı avantajlar vadeden akıllı sözleşme blokchain teknolojisiyle birlikte gündelik yaşantı içerisinde devletler tarafından kullanılabilir noktaya gelmiştir.