Büyük Selçuklu İmparatorluğu Hangi Savaş Sonunu Getirdi

Türklerin Kınık boyu tarafından kurulmuş olan bu imparatorluk birçok başkenti ev sahipliği yapmıştır. Bu başkentler Nişabur, Rey, İsfahan, Hamedan ve Merv’dir. Konuşulmuş diller ise Arapça, Farsça, Türkçedir. 1037 yılında kurulmuş olan bu imparatorluk 1037 yılında Tuğrul Bey’in devlet sistemin oluşturulması ile beraber 1040 Dandanakan Muharebesi, 1071’de Malazgirt Meydan Muharebesi, 1095 ile 1099 yılları arasında bir Haçlı Seferi ile 1141 Katvan Muharebesi ve 1194 tarihinde dağılışı ile önemli bir imparatorluk olmuştur.

Büyük Selçuklu İmparatorluğunun Yönetimi

Melik şah gibi önemli bir hükümdarın yönetmiş olduğu bir devlet olan Büyük Selçuklu İmparatorluğu daha sonrasında 1092 ile 1094 yılları arasında I.Mahmut başa geçmiştir. Daha sonrasında başa geçen hükümdar ise 1094 ile 1105 yılları arasında Berk Yaruktur. 1105 ile 1105 yılları arasında ise Müizzeddin Meliksahtir. Ardından 1105 ile 1118 yılları arasında Mehmet Tapar zamanında bu imparatorluk gücünü kaybetmeye başlamıştır ve gücü ise giderek azalmıştır.

Ahmet Sencer tahta çıkmasıyla ülke topraklarını yeniden büyük bir toprak haline getirerek birleştirme amacı başarılı gittiyse de devlet asla Melik şah zamanındaki parlak dönemine ulaşamamıştır. 1128 senesinde doğudaki Batı Karahanlı Devletini ve Doğuya boyun eğdiren. 1141 senesinde Selçuklu ve Karahitaylar bu devletle komşu niteliğini kazanmışlardır. Selçukluyu baskıya maruz bırakmışlardır.

1141 senesinde Selçuklu ve Karahitay askerleri arasında Katvan Savaşı’nda Büyük Selçuklu Devleti büyük bir yenilgiye uğramış ve dağılma sürecinde hızlı geçirmiştir. 1153 de Oğuz ara Sultan Sencer tutsak kalmıştır. 2 yıl esir halinde olan Sultan Sencer kaçarak kurtulmuş ama ülkedeki iktidarı yeniden gerçekleştiremeden 1157 senesinde vefat etmiştir.

Büyük Selçuklu Devleti Böylece bitmiştir ve bu zamandan sonra Selçukluların Toprak bütünlüğü Harzemşahların yönetimi altına girmiştir. Hanedan üyeleri ise yönetim halinde olmuş olduğu bölgelerde bağımsız şekilde davranmış ilan etmiş. Anadolu Selçuklu Devleti yüzyılı geçtiğin zaman diliminde ayakta kalabilen bir devlettir ve devlete geri kalmasındaki büyük sebeplerinden bir tanesi Fatimiler ile Haçlı Seferleri arasında olan çatışmalardır.

Batınilik ve Hasan Sabbah’ın propagandaları ve Oğuz boylarının ayaklanarak devletin sıkıntıya girmesine sebep olmuş unsurlardır. Abbasi halifeleri bu egemenlikten kendilerini çalışmalar yapmıştır. Selçuklu Devleti’nin yıkılmasına sebep olmuş olan nedenler haline gelmişlerdir. Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılma sebepleri şunlardır;

 Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun Tarihi

Dandanakan baş kumandalarından biri olan Çağrı Bey Büyük bir galibiyet sonrasında büyük bir ziyafet de keskin siyasi zekası ve üstün iradeci şekli ile takdir etmiş olduğu kardeşi Tuğrul Bey’i Büyük Selçuklu Devleti’nin Sultan sıfatında olmasını ilan etmiştir.

Kurultayda işgal edilecek yerlere tespit yönetim idarecileri tarafından yapılmıştır. Nişabur kısımlarından itibaren Batı bölgelere Tuğrul Bey’e verildi. Tuğrul Bey’in erkek evladı olmaması sebebiyle Çağrı Bey’in erkek evladı Alparslan Büyük Selçuklu Devleti’ni yeni sultanı oldu. Alparslan görevine geçmesin vardığında vezirini görevinden düşürmüş ve yerine getirmiştir. Sultan Alp Arslan tahtta hakkında gözü olan rakiplerini karşı galibiyet elde etmesinin ardından Batı kısmında Fetih yapmaya hakimiyet kazanmaya başlamıştır.

Kafkas kısımlarından küçük krallıkları kendi yönetiminin altına almış olan Alparslan 1064 de Ani kalesini fethetmiştir. Ali Hıristiyan aleminin kutsal topraklarında birisi olarak siyasi anlamda da oldukça önemli bir toprak parçası olabilir. Bu fetihler İslam aleminde büyük bir Coşku ile Sevinç mutluluk sebebi o haline gelmiştir. Halife Kaim Bi Emrillah tarafından lakap verilmiştir.

Başarılı bir ile biten seferlerin ticaret yollarına Türkmenler ve vuran Kıpçaklar yönetimine altına aldı. 1067 yılında kardeşi kavurdun isyan etmesi ile karşı karşıya kalan Alparslan bu isyanı kısa sürede bastırmayı başardığı Malazgirt kazanmasının ardından Büyük Selçuklulara Anadolu’nun kapıları açıldı. Alparslan’ın evladı Melik şah Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun yeni sultanı oldu.

Amcası böyle bir sultanlığı kabul etmeyip kavurt ile Melik şah Savaş yapmış ve Melik Şah’ın galibiyeti ile sonuçlanmıştır. Daha sonra Kavurdun ölümü sebebiyle ve oğullarının gözüne mil çekilmesi ile iç işlerini halletmiştir. Melik şah birkaç vakit sonra halk mücadelesinden faydalanmak isteyen Karahanlılara karşı sefer başlatmıştır.