Anadolu Selçuklu Devleti’ndeki Bütün Hükümdarları Neler Yapmıştır?

II. Kılıç Arslan (1155 ile 1192 yılları arasında):

1. Kılıç Arslan, önce kardeşleriyle anlaşmazlığa son vererek iç sorunları çözdü. Sonra Musul Atabeyliği üzerine yürüdü ve ülkesine ait toprakları geri aldı. Nureddin Mahmud Zengi, Halep’e çekildi. Anadolu’da kendisine karşı meydana getiren ittifakı parçalamak isteyen II. Kılıç Arslan, Bizans imparatoruyla antlaşma yaparak Danişmentlilere Bizans’ın yardım etmesini önledi. Yalnız kalan Danişmentlilerle mücadele ederek bu beyliği toprak ülkesine kattı.

Anadolu’nun birliğini sağlamak isteyen II. Kılıç Arslan’ın başarısı, yeni Türkmen göçlerin gerçekleşmesini sağladı. II. Kılıç Arslan burada bulunan bütün Türkmenleri alarak Batı Anadolu taraflarına yerleştirdi. Böylece Haçlı Seferleri nedeniyle bölgede meydana gelen boşluğu giderecek ve Bizans tehlikesine karşı Türkmen beylerinden yararlanacaktı.

Her zaman olduğu gibi Türklerin Anadolu’da güçlenmeleri ve köklü yerleşim planları Bizans tarafından hoş karşılanmıyordu. Bu planı bozmak isteği yeniden gündeme geldi.

Alaaddin Keykubat’ın Dış Politikası ve Uluslar Arası İttifak Kurma Denemesi:

Celalettin Harzemşah’ın 1231 de ölümünden sonra Moğollarla sınır komşusu olan I. Alaattin Keykubat onlarla iyi ilişkiler kurmaya çalıştı. Karakumum’daki Moğol hükümdarı Ogeday Kağan’a elçi göndererek anlaşma dileğini bildirdi. Buna karşılık Moğollar, kendi üstünlüklerini kabul etmesi ve her yıl elçi ile hediyeler göndermesi şartını ileri sürdüler. Ölçülü davranarak anlaşma yollarını deneyen Alaattin Keykubat, bir taraftan da bazı önlemler almaya başladı.

Sınırları tam güvenliğe almak için Van Gölü çevresi ile Tiflis’e kadar bütün kalelerin zaptı planlandı. Fetihler ilerledikçe yeni ele geçirilen bölgelere Türk nüfus yerleştiriliyordu. Ahlât şehrinin alınması üzerine, Anadolu’yu ele geçirmek amacıyla gönderilen Mısır Eyyubi ordusu, Selçuklu kuvvetlerin tarafından dağıtıldı. Harput işgal edildi ve burada bulunan Artukluların buradaki birliği sona erdi. Urfa, Harran ve Rakka tarafından Selçuklu yönetimine geçti. Diyarbakır kuşatıldı.

Mısır Eyyubi Hükümdarı El-Kâmili Mardin’e kadar yürüyecek korkunç yıkımlara ve ölümlere neden oldu. Bunun üzerine Alaattin Keykubat ona karşı büyük bir sefere çıkmak üzere ordusunu Kayseri yakınında topladı.

1. Alaattin Keykubat tarafından kurulan savaş meclisinde önemli kararlar alındı; atamalar yapıldı ve Rüknettin Kılıç Arslan’ın veliahtlık töreni düzenlendi. Bu sırada Halife’den, Mısır Eyyubi hükümdarlarından ve Hristiyan hükümdarlardan elçiler geldi. Aralarındaki anlaşmazlıkların bir kenara bırakılması ve Musul yakınlarına kadar sokulan Moğollara karşı iş birliği yapılmasını istiyorlardı. Bu girişim, Müslümanlar ve Hristiyanlar arasında, genel sorunlar karşısında yapılmak istenen uluslar arası bir uzlaşma olması açısından önemlidir. Ancak, bu sırada Alaattin Keykubat’ın ölmesi, uzlaşmanın gerçekleşememesine neden olmuştur.
2. Alaattin Keykubat, Anadolu’nun birliğini sağlamış, nüfusunun çoğu Türk olan Suriye ve Halep’in de bu birliğe girmesi için çaba göstermiştir.