Altın
Altın, asil metal ailesine ait, parlak, değerli ve sarı renkteki metalin kimyasal sembolü Au, atom numarası 79’dur. İsmi Latince aurum kelimesinden türemiştir. Saf bir formda, parlak, hafif kırmızımsı sarı, yoğun, yumuşak, dövülebilir, sünek ve kimyasal olarak geçiş metallerinin grup 11 elementidir. Standart ısı koşulları altında katı bir formda olan altın, bilinen en az etkileşime giren elementlerden biri olarak bilinir ve genelde doğada serbest formda, kayalarda, alüvyon yataklarında ve kayaların içlerinde bulunur. Ayrıca bakır ve paladyum elementi ile doğal bir alaşım içindedir ve nadirde olsa mineral bileşiklerinde bulunur.
Asitlerin çoğuna karşı direnç gösterebilen altın, aqua regia olarak adlandırılan, nitrik asit ve hidroklorik asit karışımı içinde çözünür ancak gümüş ve ana metalleri çözebilen nitrik asitte çözünmez. Bu, altının gerçek olup olmadığını anlamak için sıklıkla kullanılan bir test yöntemidir. Siyanürlü çözeltilerde ve elektro kaplamalarda çözündüğü için, altın madenleri arayışında doğada sıklıkla tartışılan konulardan birisi olmuştur. Altının cıva içinde çözündüğü bilinmekte fakat bu kimyasal bir reaksiyon sayılmaz.
Altın Nerede Bulunur?
Altın, doğal bir durumda meydana gelen az sayıdaki elementten biridir. Damarlarda ve alüvyon yataklarında bulunur. Her yıl yaklaşık 1500 ton altın çıkarılmaktadır. Bunun yaklaşık üçte ikisi Güney Afrika’dan, geri kalanı da Rusya’dan geliyor.
1 milyon ton deniz suyunda yaklaşık 4 gram altın bulunur. Genel olarak, okyanuslarda depolanan büyük miktarda anlamına gelir, ancak konsantrasyon çok düşük olduğundan, bu altını çıkarma girişimleri her zaman başarısız olmuştur.
Altın Elementinin Kullanım Alanları
5500 yıl önce keşfedildiği bilinen altın, insanoğlu tarafından en sık kullanılan aksesuar ve zenginlik göstergesi olan bir metal olmuştur. Ancak son zamanlarda altın elementinin sanıldığından çok daha değerli ve işlevsel özellikleri olduğu keşfedilmiştir. Altın elementinin kullanım alanları şu şekildedir:
- Takı ve aksesuar: Saf (24 ayar) altının yumuşaklığı nedeniyle, genellikle mücevheratta kullanılmak üzere baz metallerle alaşımların, sertliğini ve sünekliğini, erime noktasını, rengini ve diğer özelliklerini değiştirir. Düşük karat dereceli, tipik olarak 22k, 18k, 14k veya 10k alaşımlar, alaşımda daha yüksek bakır, diğer ana metaller, gümüş veya paladyum yüzdelerini içerir.
- Elektronik: Yeni dünya düzeninde üretilen altının %10 kadarı endüstriyel amaçla kullanılmakta. Isıya karşı dirençleri ve elektrik iletkenliklerinden dolayı bilgisayar ve cep telefonu gibi cihazlarda kullanılır. Dünya Altın Konseyi verilerine göre tipik bir cep telefonunda yarım dolar değerinde 50 mg altın bulunmakta. Her yıl bir milyar cep telefonu üretildiğini varsayarsak, bu değerin yıllık toplamı 500 milyon dolar eder.
- Endüstri: Kızıl camında renklendirici, siyah beyaz baskılarda baskın siyah rengi almak için tonerlerde, elektromanyetik radrasyonel ışık yansıtıcılarında, uydu koruma kaplamalarında, üst düzey CD’lerde, F1 araçlarında, uçak kokpitlerinde buzlanmayı önlemek gibi çok çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.
- İlaç: Metalik ve altın bileşikleri uzun süredir tıbbi amaçlar için kullanılmaktadır. Şaman iyileştirme yöntemlerini de sayarsak, belki de en uzun süredir uygulanan ilaç tipi denilebilir. 19. yüzyılda altın, sinir bozuklukları için bir terapi olarak kullanıldı. Bunun dışında depresyon, migren, iktidarsızlık ve alkolizm için tedavi şekli olarak kullanıldı.
- Yerel mutfak: Son zamanlarda lüks restoran ve işletmeler tarafından sıklıkla tatlıların üzerine veya içki şişelerinde kullanılmakta.
Yorum gönder