Süleyman Şah Kimdir?

Malazgirt Muharebesi’nin Keskin başarısından sonra Anadolu’nun kapıları Türklere açılmıştır. Selçukluların bu başarıları sonucunda kurduğu devletlerden biri de Anadolu Selçuklu Devletidir. Kurucusu Oğuz Türklerinden Kınık boyuna mensup Süleyman Şahtır.

Süleyman Şah’ın doğum yeri ve tarihi tam zamanı itibariyle bilinmemektedir. Hatta Kayı Boyu’nun başkanı olarak rivayet edilir. Süleyman Şah Bizans’ın kendi içindeki karışıklıklardan ve merkezi sorunlardan yararlanarak otoritesini güçlü hale getirmiştir. Bizans’ın zulmü ile ezilen halk Süleyman Şah’ın merhameti ve hoşgörüsü ile huzura kavuşmuştur. Bu sayede devletin temelleri de sağlam kurulmuştur. Süleyman Şah’ı çok seven halk onun İdaresi altına girerek zamanla Müslümanlığı da kabul etmişlerdir. Ermenilere engel olarak Adana ,Tarsus ve Misis’i aldı. Hristiyanların egemenliği altında olan Antakya’yı da ele geçirdi. 1086 da savaş meydanında can verdi. Süleyman Şah’ın ölümünden sonra halk hükümdarsız ve imparatorsuz kaldı. İran üzerinden kaçak olarak Şehzade Kılıç Arslan İznik’e gitti. Burada Anadolu Selçuklu sultanı oldu.

I.Kılıçarslan Dönemi

Tahta çıkar çıkmaz teşkilatlandırmalar yapan Kılıç Arslan zaman kaybetmeden akınlar düzenledi. Marmara Bölgesi’ne yerleşmeye çalışan Bizanslıları sahillerden uzaklaştırdı. Batı bölgesini biraz da olsa refaha kavuşturan 1. Kılıç Arslan Doğu bölgesine giderek Malatya’yı coğrafi olarak kuşattı. O sırada haçlıların Anadolu’ya Akın ettiğini duyan Kılıç Arslan kuşatmayı iptal etti. Haçlı askerleri İznik’e sahip olunca yeni önemli kent konumunda Konya geldi. Haçlıların mevcut sayısı daha yüksek olmasına rağmen Kılıç Arslan büyük bir soğukkanlılıkla gece baskınlarıyla vur kaç taktiğini kullanarak Haçlıları imha etti. 1. Kılıç Arslan Habur Nehri’nde süregelen savaşta suya düşüp boğularak can verdi.

Iı.Mesud Dönemi

Devletin doğu bölgesinde bulunan topraklarını genişletmiştir. Devletin Yükseliş mimari olan 2. Mesut 40 yıl süren saltanatından sonra vefat etmiştir.

Iı.Kılıçarslan Dönemi

Babası gibi devletin Toprak sınırlarını genişletmiştir. Halk ekonomik ve kültürel bakımdan geliştirildi. Muharebeler deki gücüyle Anadolu’daki Türk egemenliğinin varlığını ispat etti. II. Kılıçarslan Konya’da vefat etti.

Rükneddın Süleyman Şah Dönemi

Bizans’ı para hususunda vergiye bağlayarak Ermenileri bu şekilde cezalandırdı. Gürcistan seferinde yolda hastalanarak vefat etti.

Gıyasettın Keyhüsrev Dönemi

Bizans ve Ermenilerle savaşa girdi. Karadeniz kıyılarına yerleşen Bizanslılara mağlup ederek Karadeniz’i temizledi. Antalya’yı fethetti. Bizans ordusu askerlerinden biri tarafından şehit edildi.

İzzettin Keykavus Dönemi

Ülkenin imarına katkılar sağladı. Kervansaray cami ve medreseler yaptırdı. Verem hastalığından ötürü can verdi.

Alaeddın Keykubat Dönemi

Bu dönem Selçukluların Parlak devri olarak kabul ediliyor. Moğol tehlikesine karşı önemlerle beraber süregelen bir süreç olduğunu söylemek mümkün. Anadolu Selçuklu İmparatorluğu’nun çok önemli eserlerden biri sayılacak eserlerden biri de Konya’daki Alaaddin Camidir.

Anadolu Selçuklu Devlet Yapısı

Tüm devlet işleri divan-ı Ali söylenilen bölgede görüşülürdü ve mutabakata varıldı.  Bu kurulda vezirler başkanlık görevinde yer edinirdi. Vezir sonrasında en yüksek devlet makamı Niyabet-i Saltanatlık’tır. Bu makama atanan saltanat naibi, eksikliklerinde sultana yerini verirdi. Diğer yüksek devlet görevlilerinden Müstevfi ise devletin maliye işlerini yürütürdü. Askeri idari mahkemelere Kadı-i leşker görev alır.

Kentlerin idaresinden görevli olan kişiye Subaşı olarak isimlendirilir. Vali görevine yakın sayılan subaşı, kentin refahını sağlar ve bölgedeki askerlere komutanlık ederdi.

Anadolu Selçuklular döneminde Anadolu’nun hemen hemen her yerinde imarethaneler yer alıyordu Buralarda fakir halka, öğrencilere ve yoksullara herhangi bir ücret talep edilmeden yemek verilirdi.

Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılışı Kösedağ savaşında verdikleri mağlubiyetten sonra oldu. Son hükümdarları olan II Mesut Han’Inın vefatından sonra devlet sarsılmaya başladı. Moğolların korkunç katliamları devam etti. Topraklar işgal edildi. Bu istila sonucunda 14.yüzyılın basında Anadolu Selçuklu devleti çöküşe uğradı. Mogol hakimiyeti her yeri ele geçirse de 14.yüzyıldan sonra Osmanlı hakimiyeti tekrar ele aldı. 1308 II.Mesut’un vefatından sonra Anadolu Selçuklu Devleti yıkıldı.