Azot Elementi Nedir?

Dünyanın en değerli ve yaşamsal elementi olan azot elementi nedir? Azot renksiz bir diyatomik gaz formunda bulunan kimyasal bir elementtir. Kimyasal sembol olarak N ile gösterilen element, ametal ailesine aittir. N2 moleküler formülü ile temsil edilir ve yer kabuğunda en bol bulunan beşinci elementtir. Kütleleri 11 ila 19 arasında değişen 12 azot izotopu vardır ve bunların sadece doğal olarak oluşanları N-14 ve N-15 azot elementleridir. Dünya atmosferinde, yaklaşık 4000 trilyon ton olduğu tahmin edilen havanın yaklaşık %78’ini azot elementi oluşturmaktadır. Azot madeni, sıvılaştırılmış havadan fraksiyonel damıtma yoluyla çıkarılır. Yüksek seviyelerde azot elementi solunması halsizlik ve bilinç kaybına hatta boğulmaya bile yol açabilir. Derin deniz dalgıçları, kandaki artmış azot basıncının bir sonucu olarak halüsinasyon, yönelim bozukluğu, konsantrasyon kaybı ve kısa süreli hafıza kaybı gibi belirtilerle işaretlenmiş narkoz adı verilen bir duruma eğilimlidir. Ayrıca azot elementinin sıvı formu cilt ve gözlerle temas ederse, donma, ağrı ve yanıklar gibi bazı tehlikeli etkilere neden olabilir. Bu nedenle azot elementi konusunda temkinli olunmalıdır ve gerekli tedbirler alınmadan, doğrudan temastan kaçınılmalıdır.

Azot Elementi Kullanım Alanları

Azot elementi, genellikle hava formunda bulunduğundan, azot elementi kullanım alanları da aslında genellikle belirli alanlardır. Azot elementi ile doldurulmuş lastikler, hava dolu lastiklerden daha kararlı bir basınca sahiptir ve sızıntı olasılığını en aza indirir. Azot elementi stresi azaltmak ve genel işlevini geliştirmek için paslanmaz çelik tavlamada kullanılır. Azot, inert ametal olduğu için, ışık yayan diyotlar ve transistörler gibi yarı iletken cihazları korumak için de kullanılır. Sıvı azot, siğiller, iyi huylu tümörler ve malign lezyonlarını gidermek ve ayrıca ciltle ilgili diğer sorunları tedavi etmek için tıbbi sprey ekipmanlarında kullanılan etkili bir kriyojendir. Ayrıca tıbbi amaçlı ve araştırma çalışmaları için donör organları, yumurtaları, spermleri ve diğer vücut hücrelerini depolamak için bir soğutucu olarakta kullanılır. Azot, yiyeceklerin daha uzun süre depolanmasına da yardımcı olur. Organik azot elementi gübre, naylon, boya, nitrik asit ve patlayıcılarda kullanılan önemli bir kimyasal bileşendir. Azot kullanan plastik kaynak makineleri, oksijeni ortadan kaldırarak otomobillerin plastik bileşenlerinin onarımında kullanılır. Azot harcı ise azottan oluşan bir hardal gazı türüdür, kanser tedavisinde kemoterapötik ajanlar olarak kullanılır. Azot, çoğu canlı organizmanın vücudundaki proteinlerin ve nükleik asitlerin (DNA ve RNA) önemli bir bileşenidir. Mısır uygarlığı ilkel yıllarda azotu gübre, tuz ve idrar karışımı ısıtılarak elde edederdi. Azot bazen ‘dephlogisticated’ ya da ‘burnt’ olarak adlandırılır, çünkü tüm oksijen havadan çıkarıldıktan sonra sadece azottan oluşur.