Brom

Koyu kırmızı renkte bir kimyasal elementtir. Zararlı olarak bilinen bu element sıvı halde bulunur. Halojen elementlerin bir üyesidir. Nadir bir element olan brom, doğada sadece Dünya’nın kabuğu boyunca çözünen ve çözünmeyen bromürler gibi bileşiklerde bulunur. Okyanus suyunda (ağırlıkça milyonda 65 parça), Ölü Deniz’de (litre başına yaklaşık 5 gram [galon başına 0.7 ons]), bazı termal kaynaklarda ve nadir çözünmeyen gümüş bromür minerallerinde (Meksika ve Şili’de) bulunur. Doğal tuz yatakları ve tuzlu sular, bu element ve bileşiklerinin ana kaynaklarıdır. Ürdün, İsrail, Çin ve ABD 21. yüzyılın başlarında elementin üretiminde dünyaya öncülük ettiler. Bu dönemde bu elementi üreten diğer önemli ülkeler Japonya, Ukrayna ve Hindistan’dır.

Bromun Kimyasal Özellikleri

Serbest brom, oda sıcaklığında kayda değer bir buhar basıncına sahip kırmızımsı kahverengi bir sıvıdır. Brom buharı sarı renktedir. Brom keskin bir kokuya sahiptir ve cildi, gözleri ve solunum sistemini tahriş edicidir. Kısa bir süre için bile konsantre brom buharına maruz kalmak ölümcül olabilir. Diğer halojenler gibi brom da tüm kümelenme durumlarında diatomik moleküller olarak bulunur. Çözelti, brom suyu olarak bilinir. Serbest iyotu iyodür içeren çözeltilerden ve sülfürü hidrojen sülfitten serbest bırakır. Sülfürik asit bromlu su ile sülfürik aside oksitlenir. Bromun kimyasal özellikleri oldukça fazladır. Brom, sıcaklığa bağlı olarak bromürler, hipobromitler veya bromatlar vererek sulu alkali hidroksit çözeltileri içinde çözülür. Brom, suda çok çözünür olduğu gibi karbon tetraklorür, kloroform veya karbon disülfür gibi organik çözücülerle kolayca çözülebilir. Organik çözücülerde turuncu bir çözelti verir.

Brom Kullanım Alanları

Ticari brom genellikle yüzde 0.3’e kadar klor içerir. Genellikle cam şişelerde veya kurşun veya metal ile kaplanmış varillerde depolanır. Brom kullanım alanları oldukça fazladır. Kurşunlu benzinin terk edilmesinden bu yana, brom bileşikleri esas olarak alev geciktiricilerde kullanılmaktadır, ancak etilen bromür, topraktaki zararlı canlıları yok etmek için kullanılması nedeniyle hala önemli bir bileşiktir. Brom ayrıca alüminyum bromür gibi katalizörlerin üretiminde de kullanılır. Brom, çeşitli boyaların ve bileşiklerin yapımında olduğu gibi başka kullanımlara sahiptir. 20. yüzyılın başlarında barbitüratların gelişmesine kadar, sedatif etkileri nedeniyle potasyum, sodyum, kalsiyum, stronsiyum, lityum ve amonyum bromürleri yaygın olarak kullanıldı. Fotoğrafik filmin önemli bir bileşeni olan gümüş bromür (AgBr), gümüş klorür ve iyodür gibi ışığa duyarlıdır.  Diğer önemli brom bileşikleri arasında hidrojen bromür indirgeyici ajan olarak kullanılan renksiz bir gaz ve organik reaksiyonlarda bir katalizördür. Hidrobromik asit, metallere, oksitlerine ve hidroksitlerine karşı güçlü bir asittir .