Büyük Selçuklu İmparatorluğunun Kuruluşu

Türk İran örf ve adetlerine dayalı Sünni Müslüman olan bir İmparator topluluğudur. Hindikuş Dağların’dan Batı Anadolu’ya Orta Asya’dan Basra Körfezi’ne kadar uzanan geniş yerleşim yerine  hakimdiler. Aral Gölü yakınlarında kuvvet kazandıktan sonra ilk ele geçirdikleri yer Horasan olmuştur. Buradan sonra İran’ın iç kesimlerine Doğru yol almışlardır. Bu ilerlemenin ardından  Anadolu’daki şehirler kontrol altına alınmıştır. Bunun sonucunda İran kültürü Anadolu’ya taşınmıştır.

Büyük Selçuklu İmparatorluğu Hükümdarları

Selçuk Bey

Arslan Yabgu

Tuğrul ve Çağrı Beyler

Alp Arslan

Melikşah

Sultan Sencer

Selçuk Bey

Cent ilinde İslamiyeti kabul ederek benimsemiştir. Türk boylarının çoğunu yönetime altına almıştır. Karahanlılar ve Samanoğulları arasındaki harpte, güçsüz olan tarafı tutmuştur.Yani Samanoğullarına yardım etmiştir.Bunun karşılığında ise toprak almıştır.

Arslan Yabgu

Selçuk Bey’in vefatından sonra onun yerini almıştır. Arslan yabgu çok mert ve savaşçı bir kişiliğe sahipti. Gazneli Mahmut Selçuklu  İmparatorluğu’nun güçlenmesini istemediği için Arslan Yabguyu tutuklatmıştır.

Tuğrul Ve Çağrı Beyler

Çağrı Bey Tuğrul Bey’in ağabeyidir. İki kardeş olarak toprak bütünlüğünü bozmadan, aralarında işbirliği yaparak ülkenin yönetimini sürdürmüşlerdir.Gaznelilerle birçok kez savaşa girerek başarı elde etmişlerdir. Horasan’ın büyük önem arz eden şehirlerinden biri  olan Nişabur’u almışlardır. Selçuklu İmparatorluğu ve Gazneliler arasındaki çatışmalar 20 yıl boyunca devam etmiştir.Bu çatışmaların çoğunu Selçuklular kazanmıştır .Bunun üzerine Gazneliler Selçukluların bu hakimiyetinden arınmak için zırhlı ordusuyla 1038 yılında Selçuklulara sefer düzenlemiştir.

Dandanakan Meydan Muharebesi

Dandanakan Muharebesi Gazneliler ve Selçuklular arasında meydana gelmiştir. Gazneliler bölgedeki siyasi ve idari güçleri sarsıntıya uğradığı için Selçuklulara sefer düzenlemiştir 50.000 kişilik Ordu ve savaş fillerinden oluşan  güçlü bir ordu kurmuştur. Selçuklu ordusunun mevcut sayısı 20.000 idi. Bu iki Ordu Talhâb yöresinde muharebeye tutuştu. Selçuklular şiddetli sıcaklardan dolayı savaş sırasında bölgedeki çöllere çekildi. Atlı birliklerle Gaznelileri sarsıttılar. Geçici bir barış ortaya kondu. Gazneliler tekrar 100.000 kişilik bir ordu kurdu. Selçuklu liderleri de durumu analiz ettiler.Çoğu kişinin ortak fikri geri çekilmekti. Ama Çağrı Bey bu fikre karşı gelerek Gaznelilere yıpratma taktiği uygulamaya karar verdi. Kendi gücünün farkında olan Çağrı Bey orduyu da ikna etti.Taktik büyük Gazneli ordusunu susuz bırakmaktı. Gazneli ordusu çöl bölgelerine çekilerek susuzluk ve halsizlikten bitik duruma geldi. Gazneli ordusu pes etmek üzereydi ve yönlerini değiştirdiler. Çağrı Bey Dandanakan Kalesi’nin önünde Gaznelileri kesin bir yenilgiye uğratmak istedi ve 3 gün süren muharebede yorgun kalan Gazneliler Çağrı Bey’in taktikleri tarafından yenilgiye uğratılmıştır. Bu başarı sonucunda Selçuklular Horasan’da bir devlet kurmuştur.İçeriden ve dışarıdan gelecek tüm tehlikelere karşı müslümanlar korunmuştur.

Pasinler Muharebesi

Bu muharebe Selçuklular ve Bizanslılar arasında meydana gelmiştir. BErmeniler ve Gürcüler de bizanslılara destek olmuştur. Ama Selçuklular Bizanslıları da mağlup etmiştir.

Alp Arslan

Alp Arslan Tuğrul Bey’in yeğenidir.Tuğrul Bey’in vefatından sonra Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun ikinci hükümdarı olarak tahta geçmiştir. Alp Arslan ilk olarak iç karışıklıkları düzene sokmuştur. Amcasının yenilgiye uğrattığı Bizanslılarla tekrar savaşa girmiştir.

Malazgirt Savaşı

Bizanslıların giderek güçlendiğini gördüğü Selçuklulara tekrar karşı koymak istemesiyle ortaya çıkmıştırPusuda bekleyen Türk askerleri yıldırım gibi bir hücum ile Bizans ordusunu büyük bir yenilgiye daha uğratmıştır. Bu muharebenin kazanılmasında en önemli etkekn Alparslan gibi kuvvetli bir hükümdar doğru teşkilatlanma ve manevi güçlerin yüksek olmasıdır.

Melikşah

Babasının vefatından sonra Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun 3. sultanı olarak tahta geçmiştir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu bu dönemde en büyük sınırlara ulaşmıştır. Melikşah ile Büyük Selçuklu İmparatorluğu en parlak dönemlerini yaşamıştır. Tüm ayaklanmalar güçlü bir ordu ile söndürülmüş tür. Melikşah’ın ölümünden sonra oğullarının arasında çıkan anlaşmazlıklar,taht kavgaları iç karışıklıklara sebep olmuştur.

Sultan Sencer

Selçuklu İmparatorluğu’nun son sultanı olmuştur. Katvan savaşı ile Maveraünnehir kaybedilmiş bundan sonraki ayaklanmalarda ise Oğuzların üzerine gidilmiştir.Ancak Sultan Sencer esir alınmıştır.

Katvan Savaşı’nın yıkıcı etkisinden dolayı ve Sultan Sencer’in vefatından sonra Büyük Selçuklu İmparatorluğu sona ermiştir.