Demirin Vücuttaki 8 Rolü Neler?

Demir insan sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu gibi, her besinde ve doğada fazlasıyla bulunan bir elementtir. Kimyasal açıdan, iki değerli olan demir, okside olmaya meyilli bir yapıya sahiptir. Vücuttaki oksijeni tutmaya yardımcı olan demirin vücuttaki 8 rolü önemli olarak karşımıza çıkar. Her türlü canlı için demir, ihtiyaç duyulan bir elementtir. Besinlerle alınan üç değerli demir, ferri demir bileşikleri olarak adlandırılır. İlgili ferri demir, vücut içerisinde kolayca emilmez. Emilmesi için, iki değerli ferro demir bileşiklerine dönüşmesi gerekir. Demir elementi organizmada; hemoglobin, miyoglobin ve ayrıca sitokromlar gibi çeşitli dokularda yer alır.

• Hemoglobin: Kan globulini anlamına gelir ve kana kırmızı rengini verir. Ayrıca oksijen taşımada görevli olan, alyuvarların yapısındaki porfirin türevlerinden bir protein olarak da bilinir.
• Miyoglobin, özellikle kırmızı kaslarda mevcuttur, kaslardaki oksijeni sağlar.

Vücutta yer alan demir miktarı genel olarak, 4-5 g kadar olur.

• Bu miktarın; % 65’i Hemoglobin
• % 4’ü Miyoglobine
• % 1’i ise çeşitli bileşiklerden oluşur.
• % 15-30 oranı ise, ferritin halinde retiküloendoteliyal sistem ile karaciğer parankim hücrelerinde-Hepatosit depolanır.
• 

Demir İçeren Sağlıklı Besinler

Demir vücut için oldukça önemli olan bir element olduğu için, eksikliğine karşı sürekli olarak takviye edilmesi gerekir. Ekstra demir içeren besinler ile karşılayabilirsiniz. Zengin içerikli demir içeren besinlerden bazıları şöyle; karaciğer, et, böbrek, yeşil yapraklı sebzeler, yumurta vb. Ayrıca demir açısından zengin, kuru fasulye ve mercimek, bezelye gibi baklagiller de bulunur. İlgili besinleri yemek öğünlerinize düzenli olarak dahil ederek, günlük demir ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Önemli olan bir nokta ise, yaş gruplarına ve cinsiyete vb. etkenlere göre de demir ihtiyacınız değişebilir. Demirin vücuttaki rolü ile daha sağlıklı olmak için, düzenli olarak kontrol ettirmenizde fayda vardır.

• Karaciğer, et, böbrek ve pekmez, kuru meyveler, yeşil yapraklı sebzeler ile yumurta demir kaynağı açısından zengin besinlerdir.
• Kuru fasulye ve mercimek, bezelye gibi baklagiller de demir içeren besinler listesinde yer alır.

Demirin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Demirin sağlık üzerindeki etkileri, oldukça geniş bir alana yayılır. Vücudunuzun günlük demir ihtiyacını karşılayamazsanız, bir süre sonra demir eksikliğine bağlı olumsuz etkiler ile karşılaşabilirsiniz. Yorgunluk, bitkinlik ve unutkanlık gibi olumsuz etkilere sahip demir eksikliği aynı zamanda günlük yaşamın içinde dikkat eksikliğine de yol açabilir. Bu açıdan öncelikle, demirin vücudunuz üzerindeki etkilerini öğrenmeli ve bu yönde yapmanız gerekenleri bilinçli bir şekilde uygulayabilirsiniz.

Demirin vücuttaki 8 rolü genel olarak şöyle:

• Demir, vücut içerisindeki her an aktif olan, oksijen miktarını da etkileyen bir elementtir.
• Kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gerekli olan demir, aynı zamanda kan hücrelerinin bağlanmasını ve arterler ile akciğerlere ve diğer hücrelere yayılımını sağlar.
• Oksijen, hemoglobinin parçası olan demiri dağıttığında, yeniden akciğerlere taşınan karbondioksite bağlanır. Ardından ise nefes verme yoluyla dışarı atılır.
• Aynı zamanda önemli bir özelliği de; demirin, kan şekerinin, enerjiye dönüşmesini sağlamasıdır.
• Zorlu bir süreçten sonra, vücuttaki yeni hücrelerin; amino asitlerin, hormonların ve nörotransmitterlerin üretilmesi aşamasında etkin rol oynar.
• Bağışıklık sistemi güçlenmesinde de etkilidir. Çocukların gelişim sürecinde, beyin ve fiziksel gelişimlerini yüksek düzeyde etkiler.
• Demir; idrar, terleme, dışkı, eski hücrelerin soyulması gibi işlemlerle, vücuttan atılır. Kanama demiri daha yüksek düzeyde vücuttan attığı için, kadınların demire daha fazla ihtiyacı vardır.
• Demir eksikliği nedeniyle; normal hemoglobin üretimi düşer, buna bağlı olarak da; yorgunluk, baş dönmesi ve bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi etkenlere yol açan, oksijen taşıması azalır.

Demirin vücuttaki 8 rolü kapsamında, daha sağlıklı bir bünyeye sahip olmak için; fiziksel özelliklerinize göre, günlük demir ihtiyacınızı karşılamaya özen göstermenizi önerebiliriz.