Gümüş Elementi

Gümüş elementi, periyodik cetvel tablosu üzerinde “Ag” simgesi ile gösterilen elementtir. Gümüş elementi simgesi ise Latince dilindeki “argentum” kelimesinden ileri gelir. Bu element, parlak ve beyaz renkte değerli olan bir metalik element türüdür. Atom numarası ise 47 olarak geçer. Atom ağırlığı ise tam olarak 107,87 gram kadardır.

Bu elementin erime noktası ise tam olarak 961,9 derecedir. Elementin kaynama noktası ise tam olarak 1950 derece kadardır. Gümüş elementi için geçerli olan özgül ağırlık ise tam olarak 10,5 g/cm³ şeklinde verilebilir. Pek çok bileşiğinde de tam +1 değerlikli haldedir.

Gümüş Elementinin Tarihi

Gümüş elementinin tarihi ile ilgili olarak çok eski zamanlara değinmek gerekiyor. Gümüş elementi, oldukça eski dönemlerden beri bilinen bir elementtir ama bununla beraber şunu da söylemek gerekir ki; bakır ve altından daha sonraki bir süreçte keşfedilmiştir. Altın az bulunmasına karşın dünyanın hemen her bölgesine yayılmış olması nedeniyle daha önceki dönemlerde kullanımına başlanmış bir elementtir. Ayrıca doğal şekilde gümüş çok azdır ve çok derinlerde bulunabilir. Gümüş elementinin MÖ 3100 senelerinde Mısırlılar ve bir de MÖ 2500 senelerinde Farslar ve Çinliler tarafından kullanıldığı bilinen bir elementtir.

Yunan tarihi içerisinde ise Atina üzerinde gümüş madenleri olduğuna rastlanır. Milattan önce 800 senelerine doğru gümüş elementi, Nil Nehri üzerinde para şeklinde kullanılmaya başlanmıştır. Gümüş elementini tarihte ilk defa olarak Romalılar’ın işlemiş oldukları düşüncesi ağır basmaktadır. Endüstri alanı ilerledikçe daha karışık ve de saf şekilde olmayan gümüş üzerinde çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Günümüzde gümüş, büyük oranda bakır, çinko ve kurşun üretiminde kullanılan yan ürünlerden ortaya çıkarılıp elde edilir.

Gümüş Elementinin Bulunuşu

Gümüş elementinin bulunuşu, çok eskilere dayanıyor. Çok eski zamanlarda gümüş elementi, dünya üzerindeki pek çok bölgede az oranda bulunan tabii gümüş kaynaklarından elde edilmekteydi. Bu doğal haldeki gümüş ise saf ya da daha çok altın, cıva, bakır ve başka metallerle alaşımlar şeklinde bulunuyordu.

Ayrıca Norveç üzerinde, Colorado’da ve Güney Peru üzerinde yapılmış kazılar sırasında işlenmiş şekilde büyük külçeler bulunmuştur. Haricinde İspanya üzerinde 1860 yılında tam sekiz tonluk eden bir külçe bulunmuş çıkarılmıştır. Gümüş elementi, daha çok da yer kabuğu içine dağılmış olan bileşikler şeklinde bulunur. En fazla oranda rastlanan gümüş filizleri ise ya gümüş klorür ya da argentit olarak karşımıza çıkar. Antimon veya arsenikle karışmış olan sülfür filizleri de mevcuttur.

Gümüş Elementinin Üretimi

Gümüş elementinin üretimi, tarihte farklı yöntemlerle sağlanmıştır. Gümüş elementi, tarihte farklı yöntemler kullanılarak cevherlerinden ayrılmıştır. Bu konuda en eski olan yöntemlerden bir tanesi de kurşun ile karıştırılarak uygulanan yöntemdir. Söz konusu bu yöntem ile gümüş cevherleri ya da saf bulunmayan gümüş ürünleri, bir kurşun ya da kurşunun filizleri ile beraber basit şekildeki bir fırın içerisinde eritilir ve neticede de kurşun-gümüş karışımı ortaya çıkarılır. Buradan ise kolay bir biçimde saf gümüş elde edilir.

Gümüş elementinin üretimi konusunda kullanılan bir diğer yöntem ise amalgama yöntemidir. Çamur şekline getirilmiş olan gümüş cevherleri, cıva ve tuz ile birlikte muamele edilip elementel bir gümüş ortaya çıkarılmış olur. Bunların haricinde siyanat metodu gibi farklı şekillerde gümüş elde etme metotları da uygulanmış ve geliştirilmiştir. Türkiye üzerinde gümüşün üretimi ise daha çok Kütahya şehrinin Gümüşköyü’nde yapılmaktadır.

Gümüş Elementinin Kullanım Alanları

Gümüş elementinin kullanım alanları sıralanacak olursa elektronik sektörü, fotoğraf sanayi, para imali, takı ve süs eşyası yapımı, dişçilik ve alaşımlarda kullanıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca ayna sırlarının oluşumlarında, yapay şekilde yağdırılan yağmurlarda, pillerin imalatında, bilgisayar röle kontaklarında da bu gümüş elementi işlenip kullanılmaktadır. Gümüş elementi, elektriği oldukça iyi bir şekilde geçirdiği için ve kolay bir biçimde tel şekline getirilebildiğinden dolayı elektrik teli şeklinde de kullanılır. Ancak nadir şekilde bulunması ve aynı zamanda kıymetli olması sebebiyle artık bu amaçlar için kullanılmamaktadır.

Günümüzde gümüş daha çok süs eşyalarının üretimleri konusunda, fotoğrafçılık alanında, ayna imalatında, bazı ilaçlar ile alaşımların oluşturulmasında kullanılıyor. Bazı gümüş olan paralar, %10 bakır ve %90 gümüş alaşımından ortaya çıkarılıyor. Gümüş eşyalarda da tabii bu element kullanılıyor. Saf gümüş madde ise hem fotoğraf hem de boya maddelerinin ortaya çıkarılıp elde edilebilmesi için de kullanılıyor. Toz şeklinde olan gümüş elementi ise ahşap ile camı elektrik iletkeni şekline getirebilmek amacıyla yeni seramik türü olan kaplama işlerinde kullanılıyor. Gümüş zeolitler ise acil durumlar sırasında deniz suyu içerisinden içilebilir bir su ortaya çıkarabilmek amacıyla kullanılabiliyor.

Gümüş Kaplamalar

Gümüş kaplamalar ile ilgili de kısaca bilgi vermek gerekiyor. Gümüş ile kaplanacak olan parçalar, anotu gümüş olan bir elektrolitik banyo içerisinde katoda bağlanırlar. Bu banyo içerisinde yer alan elektrolit, bir sodyum arjantisiyanür benzeri durumundaki kompleks bir gümüş elementi tuzudur. Bu tip elektrolitler ise öbürlerine nazaran kaplanacak olan yüzeyin daha da düzgün bir biçimde kaplanmasını mümkün kılar. Bugün gümüş kaplama olan ürünlerin de oldukça sık tercih edildiğini ve rağbet gördüğünü söylemek mümkündür. Bu nedenle üretimi aktif olarak devam eden bir maddedir.