İtriyum Elementinin Özellikleri ve Kullanım Alanları

Toprak elementlerinden biri olarak karşımızı çıkan ve kimyasal bir element olarak bilinen itriyum elementi periyodik cetvelin IIIB grubu olarak bilinen grubun içerisinde yer almaktadır. Birçok çeşit alaşımda kullanılan bu element gümüş beyazı renginde olmaktadır. Erime noktası 1522 derece olmakla birlikte kaynama noktasına baktığımızda ise 3338 derece olduğunu görüyoruz. Özellikle evlerimizde bulunan televizyonlarda bu elementten vardır. Atom numarasına baktığımızda otuz dokuz olduğunu görüyoruz. Kökenini araştırdığımızda ise erbiyum elementi, terbiyum elementi ve yttrium elementlerinin bir araya gelerek azrak toprağının ortaya çıktığı İsveç’teki taş ocağı olarak bilinen ytterby’nin hecelerinden meydana gelmiştir. 1974 senesinde kimyager, mineralog ve fizikçi olarak tanınan Johan Gadolin tarafından bulunmuştur. Tarihte ilk nadir toprak bileşiği olduğu bilinen itriyumu bulan Gadolin, bu elementi yeni bir toprak olarak tanımlamıştır. Bir bileşik olarak bilinen florürün kalsiyum ile indirgenmesi sonucunda saf olarak itriyum elementi elde edilir. Su ile temas ettiğinde birtakım gazların ortaya çıkması ile birlikte mineral asitler ile de reaksiyona girmektedir.

İtriyum Elementi ve Özellikleri

Nadir toprak elementlerinden biri olarak karşımıza çıkmakla birlikte geçiş metallerinin bir alt serisini oluşturan lantanid serisinde yer alan elementlere de benzemektedir. İtriyum elementinin özellikleri ise yüzeyinde oluşan oksit filmin bir sonucu olarak havada kararlı olmasıdır. İnce bölünmüş metaller ısıtıldığı zaman havada tutuşma özelliği bulunmaktadır. Bu kimyasal element su ile buluştuğunda ise tepkimeye girer ve hidrojen gazı ile itriyum hidroksit gazını ortaya çıkarır. Orta derecede yumuşak ve tepken bir element olmakla birlikte metalik bir parlaklığı da bulunmaktadır. Metal alaşımların oksitlenme ya da diğer kimyasal etkilerle aşınma durumuna karşı oldukça dirençli bir kimyasal elementtir. Bunlara ek olarak oksidasyona karşı da oldukça dirençlidir. Suda çözülebilen bileşikleri toksit olmakla birlikte bu bileşiklerin hemen hemen çoğu renksiz bir yapıya sahiptir. En önemli bileşiği ise araştırmalarıma göre itriyum oksit olarak karşımıza çıkmakta ve bu bahsettiğimiz oksit aynı zamanda klorür, karbonat, sülfat, çeşitli tuzlar ve bileşikler oluşturmaktadır. İtriyum klorür tuzunun rengi ise tamamen şeffaftır yani renksizdir. Su ile temas ettiğinde birtakım gazların ortaya çıkması ile birlikte mineral asitler ile de reaksiyona girmektedir.

İtriyum Elementi ve Kullanım Alanları

Bu kimyasal elementin en sık kullanıldığı bileşiğine baktığımızda itriyum oksit olduğunu görüyoruz. İtriyum elementinin kullanım alanları oldukça fazladır. Şimdi sizlere bu yazımızın içeriğinde hangi alanlarda daha sık kullanıldığını anlatacağız. Kanser tedavisinde radyoaktif izotopları oldukça sık kullanılmakla birlikte diğer alanlar ise şu şekildedir;

Kullanım Alanları:  Metalürji uygulamalarında da oldukça fazla kullanılmasının yanı sıra bazı alaşımlarda da katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Bazı ürünlerde katalizör görevini üstlenen bu kimyasal element, televizyonlarda da kullanılmaktadır. Özellikle renkli televizyonların üretilmesi aşamalarında önemli derecede etkisi olan fosforışıl maddeleri arasında bulunmaktadır. İtriyum oksit bileşiğinin birçok alanda kullanıldığını söylemiştik. O alanlar ise iletişim sistemleri, radarların yanı sıra elektronik mikrodalga aletlerinde de sıklıkla yer almaktadır. Demir ve itriyum granitleri daha çok mikrodalga filtrelerinin üretim aşamasında tercih edilmektedir. İtriyum ve alüminyum oldukça fazla tercih edilen alaşımlar arasındadır. Bunlara ek olarak alüminyum ve itriyum alaşımlarının dayanıklılık derecesini de arttırmaktadır. Vanadyumun ortaya çıkardığı oksidasyonu önleme de önemli bir rolü vardır. Bu kimyasal elementin yüksek erlime gücü olduğu için cam yapımında kullanılır ve cama dayanıklılık kazandırır. Floresan lambalar, lal taşları, kameranın yanı sıra fotoğraf makinesi merceklerinde, bujiler, optik camlar, yakıt hücreleri gibi birçok alanda da sıklıkla kullanılmaktadır.