Loki

Loki veya diğer bilinen adıyla Loki Laufeyson, İskandinav mitolojisinde kötülüğün ve kurnazlığın tanrısı olarak geçer.  Bazı kaynaklarda Fárbauti and Laufey’nin çocuğu ve Helblindi ile Býleistr’in kardeşi olarak geçmektedir. Angrboða ile evliliğinden Hel, Kurt Fenrir ve Dünya Yılanı Jörmungandr adında çocukları vardır. Karısı Sigyn ile olan evliliğinden ise Narfi bir çocuğu daha olmuştur. Loki cinsiyet değiştirebilen bir tanrıdır ve bir kısrağa dönüşüp bir aygırı baştan çıkartmış ve Sleipnir adında sekiz bacaklı bir ata doğum vermiştir. Loki, Prose Edda adıyla bilinen 13. Yüzyıl İskandinav edebiyat eserinde Vali’nin de babası olarak geçer lakin Odin de aynı eserde iki kez Vali’nin babası olarak geçmiştir. Loki’nin babalığındansa sadece bir kez bahsedilmiştir bu yüzden kesin bir şey söylenememektedir. Diğer tanrılara davranışları her zaman değişik olmuştur. Bazı kaynaklara göre onlara yardım eder bazen ise onlara art niyetli davranır. Farklı şekillere girebilen Loki’nin birkaç olayda bir kısrağa, bir somon balığına, bir sineğe hatta Þökk adında yaşlı bir kadına dönüştüğü de geçer.

Loki’nin Cezası

Loki’nin diğer tanrılarla olan pozitif ilişkileri Odin’in oğlu Baldyr’i öldürmesi için kör tanrı Hodr’ı kandırmasıdır. Loki bu tuzağının ortaya çıkması sonucundan Odin tarafından cezalandırılmıştır. Vali onu bir mağaraya hapsetmiş ve öldürülen oğlu Narfi’nin bağırsaklarıyla bir taşa bağlanmıştır. Poetic Edda ve Prose Edda’da bilindiği üzere Skaði onun bağlandığı yerin tepesindeki sarkıtlara zehirli bir yıl yılan yerleştirmiştir. Dev yılanın ağzından akan zehir damlaları tek tek Loki’nin gözlerine düşmektedir ancak karısı Sigyn onu korumak için bir tas ile tepesinde beklemektedir ve düşen damlaları yakalar. Sigyn her tas dolduğu zaman onu boşaltmak için dışarı çıktığında dev yılan zehrini gözlerine damlatmakta ve Loki zehirden etkilenmektedir. İskandinav inançlarına göre bu da depremlerin olmasına sebep olan olaydır. Loki bu cezayı İskandinav mitolojisinde mahşer günü olarak bilinen Ragnarok’a kadar çekecektir.

Asıl Kökeni ve Marvel İlişkisi

Loki hakkında pek çok teori atılmış ve yazılmıştır. 1835 yılında Jacob Grimm onun Ateş Tanrısı olduğunu öne süren önemli bir teori öne sürmüştür. 1889 yılında Sophus Bugge onun Hristiyanlıktaki Lucifer’ın bir türü olduğunu öne sürmüştür. Loki aslında bir Buz Devidir ve Aesir Tanrılarının Buz Devleriyle olan savaşında kendi ırkına ihanet edip Tanrılara birçok önemli bilgi sağlamıştır. Odin, Loki’nin bu yardımlarını kabul etmiş ve kendisine Aesir Tanrılarının yanına kendine kan kardeşi olarak almıştır. Marvel evreninde geçen Odin’in oğlu Thor’un üvey kardeşi olması bilgisi tamamen Marvel tarafından oluşturulmuş bir kurmacadır. Baldyr’in ölümünden sonra ebedi cezasına çarptırılmış ve kovulmuştur. 1961 yılında Anna Birgitta Rooth bilinen tüm İskandinav olmayan mitolojileri paralel olarak değerlendirdiği bir analizinde Loki’nin gerçekte bir örümcek olduğunu söylemiştir. Son olarak 1962 yılında Anne Holtsmark bir yazısında Loki’nin gerçekte ne olduğuna dair bir sonuca asla varılamayacağını öne sürmüştür.

Popüler Kültürde Loki

– 1975’te Diana Wynne Jones’un yazdığı Eight Days of Luke adlı fantezi romanında geçmektedir

– Neil Gaiman’ın yazdığı romanlardan biri olan American Gods isimli eserde merkez karakterlerden biridir.

– 1994 yılında çekilmiş olan Jim Carrey’nin başrolde oynadığı The Mask isimli filmde bilinen maske aslında Loki’nin maskesi olarak geçmektedir.

– Günümüzde herkesin onu en çok bilmesinin nedeni Marvel Comics’in de onu çizgi romanları ve filmlerinde yer verdiği bir karakter olarak kullanmasından dolayıdır. The Avengers ve Thor filmlerinde Loki karakterini ünlü oyuncu Tom Hiddlestone canlandırmıştır.

– Saint Seiya: Soul of Gold isimli bilinen anime serisinde son kötü karakter olarak ortaya çıkmıştır.

– Persona 5, God of War ve Smite gibi birçok oyunda yer almıştır.

– Aynı zamanda pek çok şarkıya konu olmuştur bunlardan en ünlülerinden bazıları efsaneleşmiş Heavy Metal grubu Manowar’ın Loki God of Fire isimli şarkısı, Black metal grubu Black Omen’in Loki Causer Of Ragnarok isimli şarkısı, Viking metal türünde müzik yapan Amon Amarth’ın As Loke Falls, Shape Shifter gibi şarkılarıdır.

Yetenekleri

Bilinen birçok özel yeteneği vardır. Kurnazlığından dolayı her yeteneğini bilmek olası değildir ama kayıtlara geçmiş olaylardan çıkarılmış yetenekleri aşağıdaki gibidir.

Manipülasyon

Enerji patlamaları

İllüzyon (yanılsama)

Boyutlar arası ışınlanma

Şekil değiştirme

Telepati

Dayanıklılık

Büyü ustası