Osmiyum Elementi

Osmiyum elementi, geçiş metalleri ailesinde yer alır, Os sembolüyle gösterilir ve atom numarası 76’dır. Sert, kırılgan ve mavimsi beyaz renktedir ve genellikle platin cevherlerinde bulunur. Yoğunluğu doğal olarak en yoğun olan elementtir. Doğal olarak oluşan otuz dört izotopu bulunur.

Osmiyum Elementi Nerede Bulunur

Osmiyum, doğada ve ayrıca mineral osmiridiyumda (iridyumlu bir alaşım) birleştirilmemiş olarak ortaya çıkar. Çoğu osmiyum ticari olarak nikel rafine etme atıklarından elde edilir. Genellikle Amerika  kıtasının kıyı kesimlerinde ve Rusya Ural bölgesinde iridomin ve platin içeren kumlarında bulunur. Aynı zamanda nikel cevherlerinden bir yan ürün olarak elde edilir.

Osmiyum Elementinin Fiziksel ve Kimyasal Yapısı

Osmiyum fiziksel olarak mavi-gri bir renk tonuna sahiptir ve kurşundan iki kat daha yoğundur. İridyumdan nispeten daha yoğundur. X ışını kırınım verilerine göre doğal halde yoğunluğu en yüksek elementtir. Yüksek sıcaklıklarda yüksek parlaklıkta bir forma bürünür, serttir ve kırılgandır. Sıkıştırılabilmesi çok düşüktür ve buna uygun olarak toplu modülü son derece yüksektir. Kırılgan ve yüksek bir erime noktasına sahip olmasından dolayı, şekillendirmesi ve üzerinde çalışması zordur.

Osmiyum elementi, kimyasal yapı itibariyle -2 ve +8 arasında oksidasyon bileşikler oluşturur. En yaygın oksidasyon durumları +2, +3, +4 ve +8’dir. +8 oksidasyon durumu, iridyum +9 haricinde herhangi bir kimyasal element tarafından elde edilen en yüksek değer olarak dikkate değerdir ve sadece ksenon, rutenyum, hassiyum ve iridyumda görülür. İki reaktif bileşik Na ile temsil edilen oksidasyon durumları −1 ve −2’dir. +8 oksidasyon durumunu gösteren en yaygın bileşik, osmiyum tetroksittir. Bu toksik bileşik, toz haline getirilmiş osmiyum havaya maruz kaldığında oluşur. Çok uçucu, suda çözünür, soluk sarı, güçlü bir kokuya sahip kristalin bir katıdır. Osmiyum tozu karakteristik olarak osmiyum tetroksit kokusuna sahiptir.

Osmiyum Kullanım Alanları

Osmiyum kullanım alanları, aşınma olasılığı yüksek aletlerde ve mekanik alanlarda karşımıza çıkar.

• Metallerin alaşımlara eklenmesi, sertliği arttırır ve tükenmez kalem ve dolma kalemlerin uç kısımlarında, yüzükler, elektrik kontakları, plak çalar iğneleri, alet pivotları, dokuma boyaları, cerrahi protezlerde ve sık aşınma ve yıpranmaya eğilimli diğer cihazların imalatında yararlı olur.
• %10 osmiyum ve%90 platin içeren alaşımlar, özellikle kalp pili değişimlerinde, yapay kalp kapakçıklarında kullanımı tercih edilir.
• Çeşitli kimyasal reaksiyonlarda etkili bir katalizör rolü oynar.
• Osmiyum tetroksit (Osmiyum (VIII) oksit monoklinikkristaller oluşturur. Karakteristik bir asit klor benzeri kokusu vardır.) parmak izi tespit cihazlarında kullanılır.
• Optik ve elektron mikroskobiğinin yağ dokusunun boyanması için kullanılır.