Uz Hanlığı

Uz Hanlığı İlk yurtları Hazar denizi ve çevresi olarak benimsenmiş olan Oğuzlara ait bir topluluktur. İsimlerini ise İranlılar koymuştur. 11. yüz yıla girerken doğudan batıya doğru ilerlemiş olmaları ve Doğu Avrupa sınırlarını yağmalamış olmaları dikkatleri çeker. Balkanların içerisinden tutun Pençeklere kadar bir savaşa girmişlerdir. Bizans ordusuna katılarak onların içerisinde paralı bir şekilde savaş hayatlarına katılmışlardır. Macaristan sınırlarına yerleşmelerinin ardından Hıristiyanlık inancını benimsemiş oldukları biliniyor. Bölge içerisinde yaşamlarına devam eden hanlık; Gagavuzlar olarak belirlenen özelliklerini yitirmeden Uz toplulukları olarak yer almayı başarmışlardır.

Bu Türk boylarının bir kısmı ise Göktürklere bağlı olarak yer almışlardır. Oğuz Yabgu Devleti yıkılma adımlarının gerçekleşmesinin ardından Moğol istilası tarihinden de önce 1000 yıllarına ait zaman dilimi içerisinde batıya göçmeyi tercih etmişlerdir. Karadeniz sınırlarının kuzey kısımlarına yerleşmeyi seçmişler ve burada yaşamaya başlamışlardır. Kıpçakların üzerlerinde bir baskı kurması ile tekrar Balkanlara gitmişler ve burada devam etmişlerdir. Bizanslılar tarafından ise Uz olarak adlandırılması ile bilinen bir hanlık olarak yerlerini alıyorlar. Türk boyları aslında Makedonya ve Selanik civarlarına yakın olarak gelmiş ve buralarda hanlık seviyesinde konuşlanmaları yapılmıştır.

Dönemleri içerisinde hem salgın hastalıkların artış göstermiş olması hem de soğukların çok şiddetli bir şekilde yer alıyor olması ağır kayıplar verilmesine de neden olmuştur. Bu anlarda bir kısmı Macaristan sınırlarına gelmeyi tercih etmiş ve tekrar Macarlar arasına karışarak yer almayı seçmişlerdir.  Kalan bir kısmı ise Dobruca yöresine ait olarak yerleşimi seçmişlerdir. Bu kısım ise günümüzde hala bilinmeye devam eden Gagavuz Türklerini temsil etmeleri ile anılıyor. Geri kalan kısımlardan bir bölümü Makedonya içerisine yerleşmesi ile bilinirken bir bölümü de Bizans ordusu içerisine alınarak paralı bir şekilde savaşlarda yer almaları sağlanmıştır.

Malazgirt Savaşı olduğu zamanlara kadar bakılacak olur ise ilk başlarda Doğu Roma ordusundan yer aldıkları biliniyor. Ardından bu ordu içerisinde ayrılarak tekrar sağ değiştirmeyi tercih etmişlerdir. Saf değiştirmelerinin ardından Selçuklu ordusu için savaşmayı daha uygun görmüşlerdir.

Uz Hanlığı Tarihi

Tarihi olarak incelenecek oldukları zaman Balkan kısımlarına göç eden Türk dalgası içerisinde yer alması ile bilinirler. Her ne kadar Hıristiyan inancına bağlı olarak yer alan bir topluluk olsa bile yine de her ne olur ise olsun kendilerine ait olan Türklük inançlarını asla kayıp etmemişlerdir. Üzerinden her ne kadar yüz yıllar kadar zaman dilimi geçmiş olsa bile yine de hala Türk toplulukları arasında anılan topluluklardan bir tanesidir. Anadolu içerisinde meydana gelen Türkleşme temellerinin adeta en temel kısımlarında yer alırlar. Balkan mübadilleri olarak da bilinen ve herkes tarafından benimsenen Türkiye sınırlarına yerleşerek hayatlarına devam etmeyi başarmışlardır.

Uzların Göç Ve Mücadele Durumları

11. yüz yılda kurulan hanlık birçok göç durumlarına maruz kalmıştır. Sürekli bir orada bir burada kalmak zorunda olan hanlık belirli noktalara kısım kısım olarak dağılmıştır. Kendilerine ait belirli bir nokta edinmek konusunda bir hayli zorluk çekmiş olmaları biliniyor. Bu kadar zorluk içerisinde bir de milletler ile aralarında farklı mücadeleler meydana gelmiştir. İlk süreçlerde Bizanslılar tarafında yer alan hanlık belirli bir zaman sonra saf değiştirmesi ile Selçuklu tarafına geçmesi bir olmuştur. Böylesi zorlu süreçlerde her ne kadar Hıristiyanlık inancını benimsemiş olsalar bile yine de zorlu süreçlere rağmen Türklük duygularını sonuna kadar korumuşlardır. Bu yüzden en belirgin Türk milletleri arasında sayılıyor.